Een Hanzestad met veel historie en veel kwetsbaarheden

De gemeenteraad heeft gevraagd om een bestuurskrachtonderzoek. In de periode van juni tot oktober werd dit onderzoek uitgevoerd. In deze periode zijn de krachten en kwetsbaarheden van Doesburg in kaart gebracht. De resultaten van het onderzoek moeten de gemeenteraad helpen een keuze te maken voor de toekomst van Doesburg. De conclusie van het onderzoek is dat Doesburg op onderdelen zwak is en gezien kan worden als een gemeente die watertrappelt: Je houdt het hoofd boven water maar komt niet vooruit en uiteindelijk gaat het niet meer. 

Overhandiging van het rapport uitkomst bestuurskrachtonderzoek

De ambtelijk organisatie van Doesburg is kwetsbaar, de maatschappelijke vraagstukken worden steeds complexer, de dienstverlening aan inwoners en bedrijven is fors in beweging en op een aantal aandachtsvelden/uitvoeringstaken is de kwetsbaarheid toegenomen. Daarbij is de meerjarenbegroting moeilijk sluitend te krijgen en staat het huidige voorzieningenniveau onder druk. Het college van B&W heeft de stelling ingenomen dat een bestuurlijke schaalvergroting de enige optie is voor Doesburg. De gemeenteraad gaf aan waarde te hechten aan volledigheid en zorgvuldigheid. Daarom is op 21 december 2023 unaniem een amendement aangenomen. De strekking was dat er eerst een bestuurskrachtonderzoek uitgevoerd moest worden voordat er een definitieve toekomstkeuze gemaakt kan worden. 

Uitkomst Bestuurskrachtonderzoek 

Het onderzoek vond plaats van juni tot en met oktober 2024. Op 17 oktober werd het rapport door bureau Necker gepresenteerd in een besloten raadsbijeenkomst en deze is vanaf heden hieronder te vinden en op de website OnsDoesburg. 

Meer kwetsbaarheden dan krachten voor Doesburg

Er zijn uit het onderzoek meer kwetsbaarheden dan krachten gekomen voor Doesburg. Het antwoord op de hoofdvraag is dat Doesburg: • Nog maar net aan haar wettelijke taken kan voldoen. En soms ook niet meer; • Relatief veel van de door haarzelf gestelde doelen niet realiseert en; • Moeite heeft met enkele weerbarstige en nieuwe uitdagingen waar ze voor staat. 
In het onderzoek is gekeken naar de krachten en kwetsbaarheden van Doesburg op zeven thema’s: 

  1. Identiteit, nabijheid en bestendigheid bestuur: Doesburgers zijn trots op de binnenstad en historie. Doesburgers hebben niet altijd het idee dat raad- en collegeleden er voor iedereen zijn. Inwoners geven aan wel mee te willen doen en als de gemeente hierop beter weet aan te sluiten kan de kracht van de samenleving worden benut om plannen waar te maken. 
  2. Gemeentelijke dienstverlening: De gemeentelijke dienstverlening krijgt van Doesburgers op dit moment (nog) een voldoende. Het is de verwachting dat als de vraag toeneemt de dienstverlening en de beoordeling hiervan zal afnemen. De basis is op orde, maar een toenemende vraag kan Doesburg niet aan. 
  3. Voorzieningen, wonen en oriëntatie: Op dit moment wordt het voorzieningenniveau over het geheel in Doesburg nog als goed gezien. Men wijkt wel regelmatig uit naar andere plaatsen, maar benut ook de voorzieningen in Doesburg. Wel is er zorg over (jeugd)leden bij de verenigingen. De woningvoorraad is op orde.
  4. Samenstelling bevolking en aanpak sociale vraagstukken: Doesburg heeft relatief veel inwoners in kwetsbare positie (vergrijzing, eenzaamheid, stapeling van problematiek). De organisatie levert hierop veel maatwerk. Dit wordt steeds moeilijker te bieden door toenemende vraag en wettelijke taken. 
  5. Economie, toerisme en cultuur: Doesburg scoort economisch vaak lager in vergelijking met omliggende gemeenten en het provinciaal en landelijk gemiddelde. Het krachtige onderdeel van de economie van Doesburg zit in het toerisme. Hier zitten ook nog wel ontwikkelingsmogelijkheden in. 
  6. Regionale samenwerking, (boven)regionale opgaven: De kleine omvang van Doesburg zorgt voor weinig regionale invloed. Ook is er onvoldoende capaciteit en aandacht voor samenwerking. 
  7. Financiën: Doesburg heeft een verslechterende financiële positie en een meerjarig tekort op de exploitatiebegroting. De oorzaak voor de verslechtering van de exploitatie is gelegen in de gevolgen van het ravijnjaar (keuzes van de Rijksoverheid voor de financiering van gemeenten) en de forse stijging van kosten in het sociaal domein.

Watertrappelen

De algemene conclusie van het onderzoek is dat Doesburg een gemeente is die watertrappelt: De gemeente kan nog net het hoofd boven water houden. Als je maar op dezelfde plek blijft en er niet te veel golfslag is, dan houd je dat ook best een tijdje vol. En Doesburg houdt het ook al lang vol. Maar Doesburg komt door de energie die in het watertrappelen gaat zitten, nauwelijks meer van haar plek. Die energie neemt bovendien steeds verder af, terwijl de golfslag toeneemt. De uitdaging voor Doesburg is om uit deze positie te komen en weer te gaan zwemmen, in een weloverwogen zelfgekozen richting. 

Hoe verder? 

De rest van het proces verloopt als volgt:

  • 25 oktober Rapport Necker openbaar op www.doesburg.nl en www.onsdoesburg.nl; 
  • 4 november Informatieve raadsbijeenkomst over rapport Necker;
  • 5 november Verslag verkenning mogelijke samenwerkingspartners BMC in college, daarna naar raad en op www.onsdoesburg.nl;
  • 14 november Behandeling rapport Necker en verkenning samenwerkingspartners in Commissie BO;
  • 16 januari Commissiebehandeling principebesluit scenario;
  • 30 januari Behandeling in gemeenteraad principebesluit te volgen scenario.
     

Document download informatie:

  • Een pdf-bestand kunt u openen in verschillende PDF-lezers, zoals Adobe Reader.