Nieuwjaarstoespraak 2025 Burgemeester Loes van der Meijs-van de Laar

Lees hier de nieuwjaarstoespraak

Lieve Doesburgers,

We hebben met elkaar best een turbulent jaar achter de rug, en gaan (zoals ik het nu inschat) geen écht rustig jaar tegemoet.

Als we kijken naar de wereld om ons heen, dan zien we oorlogen, polarisatie, aanslagen. Die zijn er altijd wel geweest, maar het voelt toch anders.

Onze Koning, Willem Alexander, verwoordde het heel mooi in zijn Kersttoespraak. Hij zei onder andere: “Spanningen zijn voelbaar, ook in ons eigen land. Dat maakt ons rusteloos: waar vind je houvast? Wie kun je nog vertrouwen? Veel mensen voelen zich onbegrepen, ongewenst, onbeschermd”. Dat waren zijn woorden.

In een interview met de schrijver Geert Mak, onlangs in de Volkskrant, over zijn boek “De Wisselwachter” dat in april verschijnt, trekt Mak een parallelle analyse over de jaren 30 van de vorige eeuw en de tijd waarin de wereld zich nu bevindt. Hij zegt onder andere; “Er hangt onweer aan de horizon en hoe het gaat uitpakken weten we niet”. De relevante vraag die hij stelt is: Hoe houden we de democratie overeind? Hij stelt dat er zeker in Europa gestreden moet worden voor behoud van onze democratie: hij stelt zelfs dat er nieuwe leiders moeten opstaan. Letterlijk zegt hij: de politici van nu lijken zich niet bewust van het dreigende gevaar. Ze slaan niet alarm. “Sla je handen ineen, en doe je werk” is zijn boodschap.

Trekken we de wereld nog wel? Zouden we niet liever de muren en poorten rondom onze Hanzestad willen herbouwen, sluiten, en zo de grote problemen uitbannen? Mocht dit in de vorige eeuwen nog een optie zijn, in de huidige wereld is dit onbegonnen werk.

En stel dat het zou lukken? Is het dan hier pais en vree? Ik durf er een heleboel om te verwedden dat het niet zo is. Gelukkig niet. Gelukkig werkt hier de lokale democratie nog naar behoren.

Voor onze gemeenteraad was 2024 geen gemakkelijk jaar. Verregaande bezuinigingen, een besluit over het Stadhuis, een besluit over onze bestuurlijke toekomst. Om maar wat te noemen. Besluiten die flinke discussies opleverden, soms hard tegen hard. Niet iedereen zat en zit op één lijn. Dat hoeft ook niet. Zolang er maar met respect naar elkaar geluister wordt. Democratie houdt in: het uitvoeren van het besluit van de meerderheid, maar we houden rekening met de minderheid.

Democratie betekent ook dat je best van mening mag veranderen. Mijn oude leraar geschiedenis, Ben Knapen (oud minister) leerde mij een wijze les: “Als je nooit van mening verandert, denk je niet na”. 

En in een goede lokale democratie drink je altijd na afloop van de discussie een drankje met elkaar. Ik ben al in de gemeentelijke politiek actief sinds 1998, en de paar keren dat ik na een verhitte discussie boos meteen naar huis ben gegaan… daar heb ik altijd oprecht spijt van gehad. Je hoeft het niet met elkaar eens te zijn, maar blijf elkaar open aankijken, en blijf naar elkaar luisteren. Het liefst met een beetje humor.

Er zullen het komend jaar ook weer veel discussies zijn, over uiteenlopende zaken. Niet alleen in het Stadhuis, ook bij verjaardagen, bij verenigingen en op straat. Niet alleen over de dingen die spelen in de wereld en in ons land, maar waarschijnlijk over dingen die onze stad aangaan. Keuzes die wellicht niet begrepen gaan worden, of juist wel. Blijf hierover met elkaar praten. En luister naar elkaar. Probeer de motivatie van de ander te begrijpen, en probeer te begrijpen waar de pijn zit. Ik geef eenieder, maar vooral onze gemeenteraad de geweldige uitspraak van Churchill hierin mee: “Fear is a reaction, courage is a decision”.

En als we dan van het lokale spectrum naar het persoonlijke spectrum gaan, dan heeft iedereen zijn eigen momenten van geluk, teleurstelling, verdriet en verlies het afgelopen jaar gehad.

Ik heb als burgemeester veel mooie en fijne momenten met onze inwoners het afgelopen jaar mogen meemaken. Maar helaas ook droevige momenten mogen aanschouwen. De afgelopen jaarwisseling in onze stad werd overschaduwd door een vreselijk ongeluk waarbij twee jonge Doesburgers, Joep en Sebas, omkwamen. Twee jongemannen in de bloei van hun leven, met nog een hele toekomst voor zich. Ik was ontroerd en trots toen ik meekreeg hoe ingetogen en waardig jong en oud hiermee omgingen in de Stille Tocht.

En toen bedacht ik me: in elk conflict, in elke oorlog, in elk zinloos geweld, bij elk ongeluk zijn er ouders, nabestaanden en vrienden die oneindig verdriet hebben over het verlies van hun geliefden. Aan welke kant je ook staat. Die voor altijd iemand moeten missen. En waarvoor? 

Conflicten, tegenstellingen, meningsverschillen zijn het nooit waard dat we elkaar als personen gaan verliezen. Niet in de wereld, niet in ons land maar vooral niet in onze stad. Laten we het respect naar elkaar behouden. Laten we de hoop op een mooi 2025, zakelijk en persoonlijk behouden. Laten we trots blijven op onze mooie en lieve stad.

Ik wens jullie allemaal een geweldig 2025 toe!

Dan nu over het geweldige project ‘Post uit Doesburg’

Hoe is het zo gekomen?

100 jaar gelden werd er een postkist gevonden op de zolder van het oude Postkantoor op de Herenstraat. Hierin zaten ongeveer 800 onbezorgde brieven.  In 1926 werden deze brieven overgedragen aan Postmuseum in Den Haag. Dit museum was in staat om deze brieven goed te archiveren.

Begin deze eeuw waren deze brieven even terug in ons Doesburgse Stadsarchief, waar Renaat Gaspar uit Dieren (aanwijzen!!) deze brieven bestudeerde en uitschreef in begrijpelijke taal. Hij verwerkte de brieven ook in zijn boek “Op vlucht voor de guillotine”. 

Bij de opheffing van het post en communicatiemuseum zijn de brieven overgedragen aan Beeld en Geluid. Nogmaals welkom aan de directeur: dhr. Eppo van Nispen tot Sevenaer.

De digitalisering van de brieven en vooral hun bijzondere vouwwijzen is bijna afgerond door het programma Metamorfoze van de Koninklijke Bibliotheek: dit is een heel bijzonder cadeau aan onze stad Doesburg: namelijk inzicht in alle unieke 800 brieven voor iedereen. Wat het extra bijzonder maakt: de oude brieven geven een beeld van het dagelijks beeld van ruim 200 jaar geleden. En dat is redelijk uniek.

Doesburg zou Doesburg niet zijn als we hier niet een mooi project aan zouden hangen. Er zijn er zelfs twee gestart:

1. Verdere bestudering van de inhoud van de brieven. Specialisten gaan de brieven herlezen op zoek naar de thema’s die de Doesburgers nu aanspreken (liefde, oorlog, geldproblemen e.d.)  Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Doesburgse inwoners, verbonden aan het Huis Doesburg
2. Belangrijk: Opzetten van een 5 jaar durend brievenschrijf-project voor alle Doesburgers van nu: “Post uit Doesburg”.  Ze gaan de wijken in, langs verenigingen, buurthuizen enz. met Doesburgs briefpapier. Echt iedereen mag nu zelf een brief voor de toekomst schrijven. Dit is belangrijk voor het behoud van de identiteit van onze stad, wat de toekomst ook mag brengen. Alle brieven worden verzegeld en in een postkist verzameld. Om op een veel later tijdstip geopend te worden door de Stadsarchivaris.

Alle gasten krijgen ook een speciaal briefpapier. Die wordt uitgedeeld door “onze’ Mieke Wijnakker vanuit haar kleinste postkantoor van Nederland. We nodigen u uit om uw eigen brief aan de toekomst de komende weken te schrijven. Alle uitleg is bijgevoegd.

Nu het woord aan dhr. Eppo van Nispen tot Sevenaer, directeur van Beeld en Geluid, en daarmee postbewaarder van onze brieven.

Post allemaal een brief: een mooi aandenken aan onze stad in deze roerige tijd!

Burgemeester Loes van der Meijs-van de Laar